پایش بیابان زایی دشت گرمسار با تأکید بر دو معیار آب و کشاورزی

نویسندگان

علی اذره

غلامرضا زهتابیان

علی اکبر نظری سامانی

حسن خسروی

چکیده

پایش در مدیریت جامع به معنای جمع آوری و ذخیرة نظام‏مند آمار و اطلاعات از فعالیت‏ها و استراتژی‏هایی است که امکان ارزیابی و گزارش از شرایط کلی محدودة مورد نظر را فراهم می‏نماید. برای پایش بیابان زایی در دشت گرمسار از مدل imdpa استفاده شد. با اطلاع از شرایط منطقه، دو معیار آب و کشاورزی معیارهای اصلی در بیابان زایی در نظر گرفته شد. طبق مدل برای معیار آب سه شاخص ـ هدایت الکتریکی، میزان جذب سدیم، و افت سطح آب زیرزمینی ـ و برای معیار کشاورزی چهار شاخص ـ الگوی کشت، عملکرد با توجه به تناسب اراضی ، سیستم آبیاری و شدت کاربرد نامناسب ماشین آلات، و کود و سموم شیمیایی ـ در نظر گرفته شد. نتایج به دست آمده نشان داد معیار کشاورزی در سال 1381 با متوسط وزنی 17/2 و در سال 1390 با متوسط وزنی27/2 معیار غالب بیابان زایی در منطقة مورد مطالعه است. از بین شاخص های مورد مطالعه، شاخص سیستم آبیاری در هر دو دوره بیشترین وزن و تأثیر را در بیابان زایی داشت. همچنین، بر اساس ارزیابی‎ها و بررسی‎های انجام شده، متوسط وزنی ارزش کمّی شدت وضعیت فعلی بیابان‎زایی برای کل منطقه برای سال های 1381 و 1390 به ترتیب 931 و 10/2 تعیین شد که نشان دهندة افزایش روند بیابان زایی است. از طرفی، با توجه به اینکه معیار کشاورزی جزو عوامل انسانی است، با مدیریت اصولی می توان از گسترش بیابان زایی در منطقه جلوگیری کرد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

پایش بیابان‌زایی دشت گرمسار با تأکید بر دو معیار آب و کشاورزی

پایش در مدیریت جامع‌ به‌ معنای جمع‌آوری و ذخیرة نظام‏مند آمار و اطلاعات از فعالیت‏ها و استراتژی‏هایی است که امکان ارزیابی و گزارش از شرایط کلی محدودة مورد نظر را فراهم می‏نماید. برای پایش ‌‌بیابان‌زایی در ‌دشت گرمسار از مدل IMDPA استفاده شد. با اطلاع از شرایط منطقه، دو معیار آب و کشاورزی معیارهای اصلی در بیابان‌زایی ‌در نظر گرفته شد. طبق‌ مدل برای معیار آب‌ سه شاخص‌ـ هدایت الکتریکی، میزان جذب س...

متن کامل

ارزیابی وضعیت بالفعل بیابان زایی دشت یزد- اردکان براساس دو معیار آب و اقلیم

پدیده بیابان زایی به عنوان یکی از بارزترین فرایند های تخریب منابع طبیعی در جهان مطرح شده است. طی چند دهه گذشته کوشش های جهانی زیادی برای مقابله و تعدیل این پدیده صورت گرفته است. از مهم ترین این اقدام ها می توان به کنوانسیون مقابله با بیابان زایی و تعدیل اثرات خشکسالی از سوی سازمان ملل متحده اشاره کرد. در این پژوهش ارزیابی وضعیت بیابان زایی دشت یزد-  اردکان با استفاده ازمدل بیابان زایی imdpa انج...

متن کامل

ارزیابی شدت بیابان‌زایی دشت روداب سبزوار با تأکید بر دو معیار اقلیم و آب

Land degradation in arid and semi-arid regions caused by climate change and human activities makes it more susceptible to desertification. The aim of this research is assessing the intensity of desertification in Roudab plain of Sabzevar city using IMDPA model. So two criteria of climate and water as the main criteria affecting desertification process were considered based on field observations...

متن کامل

بررسی شدت اثر معیار زمین شناسی- ژئومورفولوژی و معیار خاک بر بیابان زایی منطقه دشت سگزی

دشت سگزی به لحاظ گستردگی و شدت فرایند بیابان زایی یکی از مناطق بحرانی استان اصفهان محسوب می شود. این منطقه به­دلیل وجود مراکز صنعتی، پایگاه هوایی شهید بابایی، فرودگاه بین­المللی شهید بهشتی، خطوط راه آهن، جاده ترانزیت اصفهان- بندرعباس، مراکز کشاورزی، نزدیکی به شهر تاریخی اصفهان از موقعیت راهبردی خاصی برخوردار می باشد؛ در نتیجه شناسایی علت اصلی پدیده بیابان زایی، عوامل اصلی و شاخصهای مؤثر که موجب...

متن کامل

تجزیه و تحلیل تغییرات کمّی و کیفی آب زیرزمینی و ناهنجاری های اقلیمی مؤثّر بر روند بیابان-زایی دشت گرمسار

1- یکی از بحران های اکولوژیکی که جهان امروز با آن درگیر شده است پدیده بیابان زایی است. امّا، برای مهار آن نیاز به شناخت و درک صحیح از عوامل و فرآیندهای آن می باشد. این پژوهش در دشت آبرفتی گرمسار در استان سمنان صورت گرفته است. در این پژوهش با استفاده از روش ایرانی imdpa که جدیدترین روش ارزیابی پتانسیل بیابان زایی در مناطق خشک و نیمه خشک می باشد. با توجّه به اهداف تحقیق، پایش و روند بیابان زایی دشت...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
مرتع و آبخیزداری

ناشر: دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران

ISSN 5044-2008

دوره 68

شماره 3 2016

کلمات کلیدی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023